Wykład Dr Joanna Kajzer-Bonk jest częścią cyklu Wyzwania dla demokracji w dobie zmiany klimatu: perspektywa interdyscyplinarna.
Już w najbliższą środę zapraszamy na kolejny wykład w ramach kursu "Wyzwania dla demokracji w dobie zmian klimatycznych: perspektywa interdyscyplinarna".
Tym razem wykład zatytułowany "Bioróżnorodność terenów zurbanizowanych. Dlaczego warto i jak ją chronić?" wygłosi dr Joanna Kajzer-Bonk (Zakład Ewolucji Bezkręgowców Instytut Zoologii i Badań Biomedycznych, Wydział Biologii), członkini Rady Klimatycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wszystkim zainteresowanym gorąco polecamy!
10.04.2024 r., godzina 17:20, Instytut Socjologii UJ sala 79 (II piętro)
Warunki zaliczenia: uczestnictwo w zespołowym projekcie studenckim, prezentowanym na ostatnich zajęciach; obecność i aktywność na zajęciach; egzamin testowy
Podręcznik: Jasikowska, K., Pałasz, M. (red.) (2022), Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk. Kraków: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Biblioteka Jagiellońska. za512.uj.edu.pl
Program zajęć V edycji kursu
1. Sprawiedliwość klimatyczna – wykład + sprawy organizacyjne
dr hab. Katarzyna Jasikowska, prof. UJ – koordynatorka kursu, Instytut Socjologii UJ, Wydział Filozoficzny
Materiały:
Jasikowska, K., Sierpowski, P., Styrnol, N., Guzik, D. (2022), (Nie)sprawiedliwość klimatyczna, w: Jasikowska, K., Pałasz, M. (red.), Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk. Kraków: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Biblioteka Jagiellońska, s. 181–232. za512.uj.edu.pl
Jasikowska, K., Sierpowski, P. (2022), Między akademią a aktywizmem – autorefleksja nad akademicką inicjatywą klimatyczną klimatUJ, w: Jasikowska, K., Pałasz, M. (red.), Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk. Kraków: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Biblioteka Jagiellońska, s. 725–775. za512.uj.edu.pl
2. Współczesna zmiana klimatu w ujęciu globalnym, regionalnym i lokalnym
dr hab. Dorota Matuszko, prof. UJ, Zakład Klimatologii, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Wydział Geologii i Geografii
Materiały:
Budziszewska M., Kardaś A., Bohdanowicz Z (red.) (2021) Klimatyczne ABC. Interdyscyplinarne podstawy współczesnej wiedzy o zmianie klimatu. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego
Matuszko A., Matuszko D., 2020, EKOMIASTO – przykład Krakowa, Urban Development Issues, 66, 241–253.
Raport IPCC, 2021, Zmiana Klimatu 2021. Podstawy fizyczne. Podsumowanie dla Decydentów
https://informacje.pan.pl/images/2021/Raport_IPCC_2021_11_04_T%C5%81UMACZENIE_FINAL.pdf
Wibig J., 2021, Współczesne zmiany klimatu – obserwacje, przyczyny, prognozy
https://publikacje.pan.pl/Content/119773/PDF/4_Wibig.pdf
Chromow S.P., 1977, Meteorologia i klimatologia, PWN, Warszawa
3. Rolnictwo: stan obecny, źródła konfliktów, rozwiązania problemów oraz o tym dlaczego nie są stosowane
Rolnictwo: stan obecny, źródła konfliktów, rozwiązania problemów oraz o tym dlaczego nie są stosowane
dr hab. Paulina Kramarz, prof. UJ, Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii
4. Walcz, protestuj, zmieniaj świat!...Czyli o psychologii aktywizmu w dobie zmian klimatu
dr Joanna Grzymała-Moszczyńska, Instytut Psychologii, Wydział Filozoficzny
Materiały:
Rozdział 1: "Walcz, protestuj, zmieniaj świat. Psychologia aktywizmu"
https://pegaz.uj.edu.pl/pluginfile.php/3093923/mod_forum/attachment/341724/walcz-protestuj-zmieniaj_swiat_1_3_10.pdf
Grzymała-Moszczyńska, J., Jaśko, K. (2022), Psychologia aktywizmu klimatycznego, w: Jasikowska, K., Pałasz, M. (red.), Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk. Kraków: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Biblioteka Jagiellońska, s. 609–634. za512.uj.edu.pl
5. Rolnictwo - rozwiązania współczesnych problemów oraz o tym, dlaczego nie są stosowane
dr hab. Paulina Kramarz, prof. UJ, Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii
Materiały:
https://www.isp.org.pl/pl/aktualnosci/protesty-rolnikow-w-polsce-10-mitow-o-rolnictwie-komentarz-isp-dr-paulina-sobiesiak-penszko
https://koalicjazywaziemia.pl/wp-content/uploads/2020/02/PolitykaNaTalerzu.pdf
http://czaskultury.pl/czytanki/jak-zmienic-bieg-ludzkiej-historii-a-przynajmniej-tej-czesci-ktora-juz-sie-wydarzyla/
https://magazynkontakt.pl/oziewicz-opowiesci-na-nowe-czasy/
6. Spacer przyrodniczy
dr hab. Zofia Prokop, Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii
Materiały:
https://theconversation.com/from-the-amazon-indigenous-peoples-offer-new-compass-to-navigate-climate-change-167768
https://www.ted.com/talks/johann_hari_this_could_be_why_you_re_depressed_or_anxious?language=pl
https://www.dropbox.com/s/x2he4b7fdvxvqhd/Prokop%20Byszko%20Nowak%20EPOKA%20CZ%C5%81OWIEKA.pdf?dl=0
Materiały dodatkowe:
https://www.maraglatzel.com/podcast/needy-01-real-self-care-the-bigger-pitcher/
https://smoglab.pl/prof-piotr-skubala-wszyscy-musimy-sie-nauczyc-brac-tyle-ile-potrzebujemy-nigdy-wiecej/
https://smoglab.pl/jozef-drzazgowski-ludzie-traca-prace-ziemie-czesciej-choruja-wczesniej-umieraja-to-jest-prawdziwy-koszt-energii-z-wegla/
https://smoglab.pl/ewa-narozniak-nauka-o-klimacie-jest-dzis-forma-buntu-uczniowie-pokazali-co-jest-dla-nich-najwazniejsze/2/
https://smoglab.pl/kate-wiseman-aktywizm-nie-pomaga-pozbyc-sie-strachu-powoduje-ze-staje-sie-bardziej-realny/2/
7. Zarządzanie w antropocenie. Jak oddalić widmo katastrofy?
dr Michał Pałasz, Instytut Kultury, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej
Materiały:
Numer “Przeglądu Kulturoznawczego” poświęcony zarządzaniu w antropocenie: https://www.ejournals.eu/Przeglad-Kulturoznawczy/2021/Numer-1-47-2021/
8. Bioróżnorodność terenów zurbanizowanych - dlaczego warto i jak chronić?
dr Joanna Kajzer-Bonk, Instytut Zoologii i Badań Biomedycznych, Wydział Biologii
Materiały:
Jermaczek-Sitak M. (2014) Po co nam dzikość? Przegląd Przyrodniczy 25: 36–41. https://www.kp.org.pl/pdf/pp/pdf2/PPxxv_nr%204_SITAK.pdf
Kajzer-Bonk J., Kierat J. (2020) Efekt (braku) kosiarki. Nauka dla Przyrody.
https://naukadlaprzyrody.pl/2020/06/16/efekt-braku-kosiarki/
Seibold i in. (2019) Arthropod decline in grasslands and forests is associated with landscape-level drivers. Nature 574: 671–674.
https://www.nature.com/articles/s41586-019-1684-3
WHO (2016) Urban green spaces and health. A review of evidence. https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0005/321971/Urban-green-spaces-and-health-review-evidence.pdf?ua=1&
9. Archetyp Dzikiej Kobiety, a kryzys klimatyczny
dr Aneta Ostrowska i dr hab. Beata Kowalska, prof. UJ
Materiały:
Clarissa Pinkola Estés, Wprowadzenie. Śpiewanie nad kośćmi oraz Rozdział 1. Skowyt: wskrzeszenie Dzikiej Kobiety, w: tejże, Biegnąca z wilkami, przeł. A. Cioch, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2015, s. 13-55.
Ewa Domańska, Humanistyka ekologiczna,Teksty Drugie 2013, nr 1-2, s. 13-32.Diana Coole, Samantha Frost (ed.), New Materialisms. Ontology, agency and politics, Duke University Press, Durham-London 2010, p. 1-43.
Donna J. Haraway, Making Kin. Anthropocene, Capitalocene, Plantationocene, Chthulucene, w: tejże, Staying with the Trouble. Making Kin in the Chthulucene, Duke University Press, Durham-London 2016, p. 99-103.Beata Kowalska, Klimat i płeć, w: K. Jasikowska, M. Pałasz (red.), Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022, s. 233–257.
10. Konsultacje projektów zespołowych –dr hab. Katarzyna Jasikowska, prof. UJ
11. Konsultacje projektów zespołowych – dr hab. Katarzyna Jasikowska, prof. UJ
12. Co to takiego depresja klimatyczna?
dr Weronika Kałwak, Instytut Psychologii, Wydział Filozoficzny
Materiały:
Gulla, B., Tucholska, K., Ziernicka-Wojtaszek, A. (2020) Psychologia kryzysu klimatycznego. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska. [dok. elektr.], dostęp online: https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/155266/gulla_tucholska_ziernicka-wojtaszek_psychologia_kryzysu_klimatycznego_2020.pdf
Jessica G Fritze, Grant A Blashki, Susie Burke and John Wiseman (2008) Hope, despair and transformation: Climate change and the promotion of mental health and wellbeing, w: International Journal of Mental Health Systems
13. Globalna utrata różnorodności owadów
dr hab. Piotr Łukasik, prof. UJ, Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii
Materiały:
Cardoso, P., Barton, P.S., Birkhofer, K. et al. (2020) „Scientists’ warning to humanity on insect extinctions”. Biological Conservation, 242, s. 1-12. https://doi.org/10.1016/j.biocon.2020.108426
Goulson, D. (2019) "Insect declines and why they matter". Taunton: Somerset Wildlife Trust. [dok. elektr.], dostęp online: https://www.somersetwildlife.org/sites/default/files/2019-11/FULL%20AFI%20REPORT%20WEB1_1.pdf [dostęp: 27.12.2020].
Kawahara A.Y., Reeves L.E., Barber J.R., Black S.H. (2021) “Opinion: Eight simple actions that individuals can take to save insects from global declines”. Proceedings of the National Academy of Sciences 118 (2) e2002547117; DOI: 10.1073/pnas.2002547117
14. Czy natura ma prawa? O antropocentryczności prawa i próbach jej przełamania
dr Bohdan Widła, Katedra Prawa Własności Intelektualnej, Wydział Prawa i Administracji
Materiały:
„Rights of nature” na Wikipedii: https://en.wikipedia.org/wiki/Rights_of_nature
A. Elżanowski, T. Pietrzykowski, „Zwierzęta jako nieosobowe podmioty prawa”, Forum Prawnicze 15(1)/2013, s. 18-27: https://forumprawnicze.eu/attachments/article/62/15-2013%20El%C5%BCanowski_Pietrzykowski.pdf
T. Pietrzykowski, Ludzkie, niezbyt ludzkie : esej o podmiotowości prawnej i wyzwaniach XXI wieku, Katowice 2017 [fragment: s. 17-54]: https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/11068/1/Pietrzykowski_Ludzkie_niezbyt_ludzkie.pdf
15. Podsumowanie kursu – prezentacja zespołowych projektów studenckich
